رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی
وقوع زلزله شديد در خراسان (1347 ش)
در اين روز، زلزلهاي شديد به قدرت 7/8 درجه در مقياس ريشتر، شرق استان خراسان را به مدّت چهار دقيقه تكان داد كه بر اساس آمار منتشر شده، پانصد روستا ويران شده و بيش از ده هزار نفر، جان خود را از دست دادند.
ظاهرات خونين مردم مشهد بر ضد طاغوت به مناسبت چهلم شهداي وقايع پيشين اين شهر (1357ش(
عمليات كوچك شهيد رجايي و باهنر در حميديه، به طور مشترك(1360ش)
محل نبرد : غرب سرپل ذهاب شرح عملیات : پس از عزل بنی صدر از فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری ، سپاه و ارتش با همکاری یکدیگر برای اجرای چند عملیات بزرگ جهت بیرون راندن عراق از خاک ایران آماده می شدند . اما انفجار دفتر نخست وزیری و شهادت رجایی و باهنر (رئیس جمهور و نخست وزیر وقت) موجی از شادی در جبهه دشمن به همراه داشت و فرماندهان جهت جلوگیری از تضعیف روحیه نیروهای ایران مصمم به اتخاذ هرچه سریعتر شیوه تهاجم شدند . در همین راستا دو عملیات به طور همزمان در جنوب سوسنگرد و غرب سرپل ذهاب با نام شهیدان رجایی و باهنر اجرا گردید . عملیاتی که در جنوب سوسنگرد اجرا شد هرچند محدود بود ، موقعیت استراتژیک خوبی برای نیروهای ایران در جبهه کرخه کور فراهم کرد . اما عملیات غرب سرپل ذهاب با هدف تکمیل اهداف عملیات بازی دراز و همچنین آزادسازی ارتفاعات کوره موش و قراویز در شمالغرب سرپل ذهاب اجرا گردید که با وجود موفقیت اولیه با مقاومت عراق و اجرای پاتک های سنگین حفظ ارتفاعات آزاد شده میسر نگردید.
آغاز جنگ جهاني دوم (1318 ش)
جنگ جهاني دوم، آتشي بود كه شعلههاي آن قسمتهاي وسيعي از دنيا را به كام خود كشيد و هستي ميليونها تن از مردم جهان را نابود كرد. اين جنگ با حمله آلمان به لهستان و كشورهاي همسايه آغاز شد و پس از مدتي به مناطق ديگر اروپا گسترش يافت. نيمه اول جنگ، با پيروزي آلمان و متحدانش همراه بود ولي دو سال آخر جنگ، دوره افول و سقوط آلمان بود. سرانجام با تسخير آلمان توسط قواي متفق و بمباران اتمي ژاپن، اين جنگ به پايان رسيد. بسياري از اثرات جنگ جهاني دوم چون افزايش قدرت دولتها، تلفات سنگين و نيز پيشرفت تكنولوژي، مانند جنگ جهاني اول بود. اين جنگ سرانجام پس از نزديك به شش سال در اوت 1945 به پايان رسيد و در حدود چهل ميليون كشته بر جاي گذاشت. از نتايج پايدار پس از جنگ جهاني دوم ميتوان به ايجاد سازمان ملل و شروع جنگ سرد اشاره كرد.
تشكيل كميته استفاده از نيروي اتم در ايران (1344 ش)
سال 1335، مجلس شوراي ملي وقت، ايجاد «مركز اتمي دانشگاه تهران» را تصويب كرد و در آذرماه 1344، راكتور پنج مگاواتي آموزشي و تحقيقاتي ايران، كه از آمريكا خريداري شده بود آماده فعاليت شد.و در سال 1345، در مركز تحقيقات هستهاي اميرآباد تهران به كار گرفته شد و تاكنون نيز فعاليتش ادامه دارد.اين راكتور به طور منظم مورد بررسي آژانس بينالمللي انرژي اتمي قرار دارد و از مواردي كه 93 درصد آن اورانيوم غني شده است استفاده ميكند. سال 1352 سازمان انرژي اتمي تشكيل شد و سريعاً براي احداث مجتمعهاي قدرت هستهاي وارد مذاكره شد.
سالروز تصويب قانون عمليات بانكي بدون ربا و آغاز هفته بانكداری اسلامي (1362 ش)
اساس بانكداري جهان امروز، بر ربا و بهره استوار است و در كشورهاي سرمايه داري و غير سرمايه داري، بانكداري، يكي از منابع سرشار حكومتها و بخش خصوصي به شمار ميرود. بديهي است اين نظام، كه در حقيقت شكل تكامل يافته و پرسودترِ نزول خواري است، با احكام عاليه اسلام در تضاد كامل قرار دارد و به همين سبب، فكر ايجاد نظام بانكي بر مبناي اسلام، پس از پيروزي انقلاب اسلامي، تبديل به عمل گرديد. در دي ماه سال 1358، با اعلام برقراري حداقل سود تضمين شده به جاي بهره سپردهها، و كارمزد به جاي بهره وامها و اعتبارات مورد مصرف بانكها، عنوان شد كه بانكها اسلامي شدهاند. ولي با عنايت به فقه پربار اسلام و احكام مربوط به معاملات اسلامي، اين تغييرات جزيي، نميتوانست به عنوان بانكداري اسلامي مورد قبول مردم باشد. سرانجام قانون مربوط به عمليات بانكي بدون ربا توسط متخصصان آگاه به مسائل شرعي تقديم مجلس شد و در دهم شهريور سال 1362 به تصويب رسيد. اين قانون و دستورالعملهاي اجرايي مربوط به آن پس از تصويب هيئت وزيران و شوراي پول و اعتبار، به بانكهاي سراسر كشور ابلاغ شد و به اين ترتيب، نظام بانكداري بدون ربا، از اول فروردين 1363، توسط بانكهاي كشور به اجرا گذاشته شد. همچنين اين قانون، ضمن تاكيد بر حذف ربا حداقل سود تضمين شده و كار مزد ثابت، نظر به حذف بهره از سپردههاي قرضالحسنه و جاري و اعطاي جوايز غيرثابت نقدي يا جنسي براي اين گونه سپردهها و همچنين مشاركت در سپردههاي مدتدار، در اشكال مختلف مضاربه، اجاره به شرط تمليك، معاملات اقساطي، سرمايهگذاري مستقيم و جعاله و... دارد.
حسن البکر رئیس جمهور عراق را در کاخ او به مسلسل بستند(1350ش(
تظاهرات در میدان ژاله تهران، مشهد، شوشتر، قزوین، قم، اردبیل و آبادان خونین شد(1357ش(
کارگران کارخانه ماشین سازی تبریز اعتصاب کردند(1357ش(
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری
تجديد بناي خانه كعبه توسط "خليل الرَّحمن حضرت ابراهيم(ع)" به امر پروردگار
خانه كعبه نخستین پرستشگاه خدا بود كه در زمان حضرت آدم ـ علیه السلام ـ توسط او ساخته شد بعداً طوفان نوح باعث شد كه ساختمان این خانه ویران شده و در ظاهر محو گردید، اما ابراهیم خلیل میدانست كه مكان خانه كعبه در سرزمین مكه قرار دارد و بر همین اساس، به فرمان خدا، همت كرد كه دیگر بار این خانه، ساخته شود.
وفات "سيدبن طاووس" عالم و محدث عاليقدر شيعه(664 ق)
رضي الدين سيد علي بن موسي بن جعفر معروف به سيد بن طاووس در سال 589 ق در شهر حلّه در عراق به دنيا آمد. وي در ابتدا از محضر پدر دانشمند خود، سعدالدين ابوابراهيم ونيز جد بزرگوارش وَرّام ابن ابي فراس استفاده كرد و بعدها از افادات ديگر بزرگان حلّه، بهرهي وافي بُرد. شهرهي سيد به زودي در سراسر عراق پيچيد و او پس از مدتي راهي بغداد گرديد. سيد در مدت پانزده سالي كه در پايتخت بود، بارهابه قضاوت، وزارت و ديگر امور دولتي فرا خوانده شده بود كه هر بار به طريقي آن مشاغل را نميپذيرفت. سالهاي پاياني عمر شريف سيد در زادگاهش سپري شد و به تدريس و تاليف پرداخت. او از دانشمندان پر كار مسلمان به شمار ميرفت، چنانكه آثار متنوعي در علم كلام، اخلاق، فقه، حديث از او به جاي مانده است. يكي ازتاليفات مهم ابن طاووس به نام اَللُّهُوف، دربارهي وقايع روز عاشورا است كه از كتب معتبر تاريخ اسلام به شمار ميرود. كتاب مهم ديگر او المَلاحِمُ و الفِتَن في ظهور آثار الحُجّه نام دارد كه در مورد رويدادهاي قبل و هنگام ظهور حضرت مهدي(عج) است. سيدبن طاووس، شاگردان فاضلي پرورش داد كه پدر علامه حلي و علامه حلي از آن جملهاند. در اواخر عمر سيدبن طاووس و حضور او در بغداد، اين شهر در محاصرهي لشكريان متوحش مغول قرار گرفت. هلاكوخان مغول در اين هنگام سيد را فراخوانده، امان نامهاي براي او و يارانش صادر كرد. سيد كه در پي راهي براي بيرون بُردن مؤمنان از پايتخت بود، هزار تن را گرد آورده، با حمايت سربازان هلاكوخان، آنان را به حِلّه رساند. پس از آن بار ديگر به بغداد بازگشت تا شايد مؤمني را از دردي برهاند يا بيگناهي را از كيفر رهايى بخشد. سرانجام سيد بن طاووس، سرور فقيهان عراق در 5 ذيقعدهي سال 664 ق دعوت حق را لبيك گفت و به ديدار معبود شتافت. سيد قبلاً كفن خود را تهيه كرد و آن را در حج بيت اللَّه الحرام، لباسِ احرام خود قرار داد. همچنين آن كفن را در كعبهي معظّمه و روضات مطهّرهي پيامبر اكرم(ص) و ائمهي بقيع(ع) و عراق متبرك كرد و آن را وسيلهي شفاعتِ آن بزرگواران قرار داده بود. وفات سيد بن طاووس در 75 سالگي در بغداد روي داد و بدنِ وي را به نجف اشرف منتقل كرده، به خاك سپردند.
درگذشت "ابن هِشام" فقيه و نحويِ بزرگ عرب(761 ق)
ابومحمد عبداللَّه بن يوسف بن عبداللَّه ملقب به جمال الدين و مشهور به ابن هشام و علامه، از بزرگان و دانشمندان نامدار نحو و ادبيات قرن هشتم هجري در ذيالقعدهي سال 708 ق در قاهره به دنيا آمد. وي از شاگردان تاج الدين تبريزي و عبداللطيف بن مُرحَّل بوده و دركثرت احاطه بر بسياري از قواعد و تحقيقات وسيع و مباحث دقيق، مشهور و محل مراجعهي جمع زيادي از طلاب و افاضل بوده است. ابن هِشام در ابتدا شافعي مذهب بوده و سپس حنبلي را برميگزيند. ابن هشام به زودي در نحو شهرتي عظيم به دست آورد و سرآمد همگان شد. او حتي بر استادانش برتري يافت و آثارش در فراسوي مرزهاي مصر و شام به دست دانشپژوهان و انديشمندان افتاد. معروفترين كتاب ابن هشام مُغني اللَّبيب ميباشد. اين كتاب از همان آغاز مورد توجه بسيارِ علما قرار گرفت و هم اكنون نيز پس از گذشت قرنها، همچنان در زمرهي كتابهاي درسي مدارس علميه است. همچنين كتاب التَّذكِرَه، الجامِعُ الصَّغير و قطرالنَّدي نيز از جمله آثار اوست. وفات اين عالم و محدث شهير در 53 سالگي در مصر واقع گرديد.
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی
وقوع زمين لرزه عظيم توكيو (1923م)
يكي از حوادث بزرگ طبيعي كه در نيمه نخست قرن بيستم در ژاپن به وقوع پيوست حادثه زمين لرزهاي بود كه در اول سپتامبر 1923م در منطقه كانتو در شرق ژاپن اتفاق افتاد. در اين زمين لرزه كه به مقياس 8/3 ريشتر رخ داد بيش از 140 هزار نفر كشته شدند. قدرت اين زلزله به حدي بود كه گستردگي آن تا مناطقي از توكيو و يوكاهاما را دربرگرفت. علاوه بر آمار سنگين تلفات، جمع كثيري از مردم ژاپن بيخانمان شده و خسارات بسياري اعم از تخريب و آتشسوزي به منازل مسكوني وارد شد.
آغاز ساخت برج معروف "پيزا" در شهر پيزاي ايتاليا (1174م)
در اولين روز سپتامبر 1174م عمليات احداث و ساخت برج معروف پيزا در شهر پيزاي ايتاليا آغاز شد. هدف از ساختن برج پيزا در شهر پيزاي ايتاليا، نصب يك ساعت بزرگ بر بالاي آن بود. اما مدتي بعد از شروعِ كار، اين برج 55 متري در حدود 5 متر از خط مستقيم منحرف شد. به همين دليل، اين بنا به بُرج كجِ پيزا شهرت يافت. هم اكنون با تلاش مهندسين و كارشناسان كشورهاي مختلف، انحراف اين برج كه منبعي مهم براي صنعت گردشگري ايتاليا محسوب ميشود، تا حدي اصلاح شده است.
تشكيل كنگره ملل ستمديده شرق در باكو (1920م)
بعد از پيروزي انقلاب كمونيستي در روسيه در سال 1917م و تشكيل اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي، حزب كمونيست اين كشور، اتحاديهاي از احزاب انقلابي كشورهاي ديگر به وجود آورد كه اصطلاحاً كُمينْتِرْنْ خوانده ميشد و وظيفه آن حمايت از انقلاب كارگري بود. در همين راستا، در اول سپتامبر 1920م در حدود دو هزار نفر از كشورهاي روسيه، تركيه، ايران و چين در كنگرهاي تحت عنوان كنگره ملل ستمديده شرق در باكو گرد هم آمدند. در اين گردهمايى كه توسط كُمينتِرن برگزار شد، رئيس كنگره در نطق افتتاحيه خود خواهان تشكيل شوراهاي كارگري در همه جا شد، حتي نقاطي كه كارگر ندارد! برخي شركت كنندگان معتقد بودند انقلاب كمونيستي تغيير عمدهاي در اجتماع ايجاد نكرده بلكه صرفاً كمونيستها جايگزين تزار شدهاند. اما برپاكنندگان اين كنگره در حقيقت به دنبال تثبيت عقائد خود و نيز برپايى انقلاب جهاني با محوريت كمونيسم بودند. لنين رهبر انقلاب كمونيستي در مقالهاي به اين مسئله تصريح كرد كه اكثريت قاطع مردم روي زمين براي جنگ با سرمايهداري تعليم ميبينند و منظور وي از اين اكثريت، مردم روسيه، چين، هند و... بودند كه نمايندگان آنها در كنگره باكو حضور يافته بودند.
آغاز جنگ جهاني دوم با حمله نيروهای آلمان نازی به لهستان (1939م)
پس از روي كار آمدن آدولف هيتلر در آلمان، وي با سوء استفاده از غرور و احساسات ملي گرايانه مردم اين كشور كه در پي شكست در جنگ جهاني اول به شدت تحقير شده بودند، به سازماندهي و تسليح ارتشي قدرتمند پرداخت. هيتلر با تكيه بر انديشههاي نژادپرستانه، توسعهطلبيهاي خود را توجيه ميكرد و سرانجام پس از الحاق كشور اتريش و منطقه سودِت چكسلواكي به آلمان، دستور حمله به كشور لهستان را صادر نمود. بهانهاي كه هيتلر براي حمله به لهستان تدارك ديده بود تجاوز يك واحد از سربازان لهستاني به خاك آلمان و تصرف يك ايستگاه فرستنده مرزي و پخش مطالب توهينآميز عليه آلمان از اين فرستنده بود. البته اين سربازان از افراد نيروي ويژه هيتلر بودند كه با اونيفورم لهستاني در تاريخ پيش بيني شده براي حمله به لهستان، اين برنامه را به اجرا درآوردند. از اين رو هيتلر در روز اول سپتامبر 1939م طي نطقي، حمله آلمان به لهستان را اعلام كرد و بدين ترتيب آتش جنگ جهاني دوم را شعلهور ساخت. اين جنگ بزرگ و خانمانسوز كه با تهاجم نظامي ارتشِ هيتلري آلمان به مرزهاي لهستان و چكسلواكي آغاز شد، در روز سوم با اعلان جنگ فرانسه و انگلستان عليه آلمان وارد مرحله حسّاسي گرديد. سرانجام با اتحاد كشورهاي انگليس، فرانسه، شوروي و آمريكا، محور متفقين به وجود آمد و عليه متحدين كه متشكل از آلمان، ايتاليا و ژاپن بودند، وارد عمل شدند. اين جنگ كه با از دست رفتن جان دهها ميليون نفر انسان و وارد آمدن خسارتها و تلفات غير قابل شمار همراه بود، سرانجام در ماه مه 1945م با اشغال آلمان و خودكشي هيتلر به نفع متفقين به پايان رسيد.
كودتاي سوسياليستي در ليبي به فرماندهي "معمَّر قذافي" (1969م)
در اول سپتامبر سال 1969م سرهنگ معمّر قذافي و گروهي از افسران ارتش ليبي، طي كودتايى ملك ادريس سنوسي، پادشاه 79 ساله ليبي را كه در تركيه مشغول معالجه بود از سلطنت خلع نمودند و در ليبي، جمهوري سوسياليستي اعلام كردند. قذافي كه رهبري كودتا را بر عهده داشت، در نخستين اقدام، پارلمان را منحل نمود و بانكهاي خارجي در ليبي را، ملي اعلام كرد. او بر خلاف ادريس كه روش مماشات با اسرائيل را در پيش گرفته بود، با شعارهاي تندِ ضد اسرائيلي، قدرت را به دست گرفت. قذافي در مدت بيش از 35 سال حكومت بلامنازع خود بر ليبي (تا سال 2005م) از خط مشي ثابتي پيروي نكرده و بارها با كشورهاي همسايه خود، مصر، تونس و الجزاير متحد شده و بعداً رودرروي آنها قرار گرفته است. در مجموع، سياست خارجي معمّر قذّافي، در ابتداي كار، ضدغربي و ضد امريكايى بود، به همين دليل، كشور ليبي چندين بار مورد تهاجم مستقيم نظامي امريكا قرار گرفت. ليبي در سال 1992م متهم شد كه در ماجراي سرنگون شدن يك هواپيماي مسافربري امريكا در لاكربي اسكاتلند دخالت داشته است. به دنبال اين مسئله دو نفر از مأموران دولت ليبي براي بازجويى و محاكمه به همين اتهام به امريكا فراخوانده شدند. اما ليبي از تحويل مأموران خود به دولت امريكا خودداري نمود و شوراي امنيت نيز تحت فشارهاي سياسي ايالات متحده، تحريمهاي اقتصادي شديدي عليه ليبي وضع كرد. در اين حال باز هم سياستهاي متفاوت قذافي آشكار شد و اين بار، وي با تحويل دو متهم تبعه ليبي، به دادگاه بينالمللي، حاضر به پرداخت صدها ميليون دلار غرامت به بازماندگان حادثه سقوط هواپيما گرديد. همچنين قذافي كه طي سالهاي حكومتِ خود، سياست ضدامريكايي را در پيش گرفته بود، با چرخش 180 درجهاي از مواضع خود، ضمن دعوت از نخست وزير انگلستان به ليبي، خود نيز پس از پانزده سال، در سال 2004م به اروپا سفر كرد و با در اختيار قرار دادن اسرار مربوط به تسليحات هستهاي، درهاي كشورش را به روي غرب گشود.
روز ملي "ليبي"
ليبي از اوايل قرن شانزدهم ميلادي بخشي از قلمرو امپراتوري عثماني بود و تا سال 1835م مستقيماً تحت نظارت دولت عثماني قرار داشت تا اينكه در سال 1911م ايتاليائيها اين كشور را از چنگ عثمانيها درآوردند. در خلال جنگ جهاني دوم، ليبي صحنه جنگهاي شديدي بين نيروهاي انگليسي و آلماني و ايتاليايى بود كه سرانجام در سال 1943م كليه نيروهاي ايتاليايى و آلماني از ليبي بيرون رانده شدند و انگلستان فردي را كه در جريان جنگ كمك شاياني به آنها كرده بود به پادشاهي رساند. در نهايت، در 24 دسامبر سال 1951 ايتاليا، استقلال ليبي رابه رسميت شناخته و كشور ليبي مستقل شد. همچنين اول سپتامبر سالروز انقلاب (كودتا) در سال 1969 روز ملي ليبي ميباشد.
رویدادهای مهم این روز در تقویم خورشیدی
وقوع زلزله شديد در خراسان (1347 ش)
در اين روز، زلزلهاي شديد به قدرت 7/8 درجه در مقياس ريشتر، شرق استان خراسان را به مدّت چهار دقيقه تكان داد كه بر اساس آمار منتشر شده، پانصد روستا ويران شده و بيش از ده هزار نفر، جان خود را از دست دادند.
ظاهرات خونين مردم مشهد بر ضد طاغوت به مناسبت چهلم شهداي وقايع پيشين اين شهر (1357ش(
عمليات كوچك شهيد رجايي و باهنر در حميديه، به طور مشترك(1360ش)
محل نبرد : غرب سرپل ذهاب شرح عملیات : پس از عزل بنی صدر از فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری ، سپاه و ارتش با همکاری یکدیگر برای اجرای چند عملیات بزرگ جهت بیرون راندن عراق از خاک ایران آماده می شدند . اما انفجار دفتر نخست وزیری و شهادت رجایی و باهنر (رئیس جمهور و نخست وزیر وقت) موجی از شادی در جبهه دشمن به همراه داشت و فرماندهان جهت جلوگیری از تضعیف روحیه نیروهای ایران مصمم به اتخاذ هرچه سریعتر شیوه تهاجم شدند . در همین راستا دو عملیات به طور همزمان در جنوب سوسنگرد و غرب سرپل ذهاب با نام شهیدان رجایی و باهنر اجرا گردید . عملیاتی که در جنوب سوسنگرد اجرا شد هرچند محدود بود ، موقعیت استراتژیک خوبی برای نیروهای ایران در جبهه کرخه کور فراهم کرد . اما عملیات غرب سرپل ذهاب با هدف تکمیل اهداف عملیات بازی دراز و همچنین آزادسازی ارتفاعات کوره موش و قراویز در شمالغرب سرپل ذهاب اجرا گردید که با وجود موفقیت اولیه با مقاومت عراق و اجرای پاتک های سنگین حفظ ارتفاعات آزاد شده میسر نگردید.
آغاز جنگ جهاني دوم (1318 ش)
جنگ جهاني دوم، آتشي بود كه شعلههاي آن قسمتهاي وسيعي از دنيا را به كام خود كشيد و هستي ميليونها تن از مردم جهان را نابود كرد. اين جنگ با حمله آلمان به لهستان و كشورهاي همسايه آغاز شد و پس از مدتي به مناطق ديگر اروپا گسترش يافت. نيمه اول جنگ، با پيروزي آلمان و متحدانش همراه بود ولي دو سال آخر جنگ، دوره افول و سقوط آلمان بود. سرانجام با تسخير آلمان توسط قواي متفق و بمباران اتمي ژاپن، اين جنگ به پايان رسيد. بسياري از اثرات جنگ جهاني دوم چون افزايش قدرت دولتها، تلفات سنگين و نيز پيشرفت تكنولوژي، مانند جنگ جهاني اول بود. اين جنگ سرانجام پس از نزديك به شش سال در اوت 1945 به پايان رسيد و در حدود چهل ميليون كشته بر جاي گذاشت. از نتايج پايدار پس از جنگ جهاني دوم ميتوان به ايجاد سازمان ملل و شروع جنگ سرد اشاره كرد.
تشكيل كميته استفاده از نيروي اتم در ايران (1344 ش)
سال 1335، مجلس شوراي ملي وقت، ايجاد «مركز اتمي دانشگاه تهران» را تصويب كرد و در آذرماه 1344، راكتور پنج مگاواتي آموزشي و تحقيقاتي ايران، كه از آمريكا خريداري شده بود آماده فعاليت شد.و در سال 1345، در مركز تحقيقات هستهاي اميرآباد تهران به كار گرفته شد و تاكنون نيز فعاليتش ادامه دارد.اين راكتور به طور منظم مورد بررسي آژانس بينالمللي انرژي اتمي قرار دارد و از مواردي كه 93 درصد آن اورانيوم غني شده است استفاده ميكند. سال 1352 سازمان انرژي اتمي تشكيل شد و سريعاً براي احداث مجتمعهاي قدرت هستهاي وارد مذاكره شد.
سالروز تصويب قانون عمليات بانكي بدون ربا و آغاز هفته بانكداری اسلامي (1362 ش)
اساس بانكداري جهان امروز، بر ربا و بهره استوار است و در كشورهاي سرمايه داري و غير سرمايه داري، بانكداري، يكي از منابع سرشار حكومتها و بخش خصوصي به شمار ميرود. بديهي است اين نظام، كه در حقيقت شكل تكامل يافته و پرسودترِ نزول خواري است، با احكام عاليه اسلام در تضاد كامل قرار دارد و به همين سبب، فكر ايجاد نظام بانكي بر مبناي اسلام، پس از پيروزي انقلاب اسلامي، تبديل به عمل گرديد. در دي ماه سال 1358، با اعلام برقراري حداقل سود تضمين شده به جاي بهره سپردهها، و كارمزد به جاي بهره وامها و اعتبارات مورد مصرف بانكها، عنوان شد كه بانكها اسلامي شدهاند. ولي با عنايت به فقه پربار اسلام و احكام مربوط به معاملات اسلامي، اين تغييرات جزيي، نميتوانست به عنوان بانكداري اسلامي مورد قبول مردم باشد. سرانجام قانون مربوط به عمليات بانكي بدون ربا توسط متخصصان آگاه به مسائل شرعي تقديم مجلس شد و در دهم شهريور سال 1362 به تصويب رسيد. اين قانون و دستورالعملهاي اجرايي مربوط به آن پس از تصويب هيئت وزيران و شوراي پول و اعتبار، به بانكهاي سراسر كشور ابلاغ شد و به اين ترتيب، نظام بانكداري بدون ربا، از اول فروردين 1363، توسط بانكهاي كشور به اجرا گذاشته شد. همچنين اين قانون، ضمن تاكيد بر حذف ربا حداقل سود تضمين شده و كار مزد ثابت، نظر به حذف بهره از سپردههاي قرضالحسنه و جاري و اعطاي جوايز غيرثابت نقدي يا جنسي براي اين گونه سپردهها و همچنين مشاركت در سپردههاي مدتدار، در اشكال مختلف مضاربه، اجاره به شرط تمليك، معاملات اقساطي، سرمايهگذاري مستقيم و جعاله و... دارد.
حسن البکر رئیس جمهور عراق را در کاخ او به مسلسل بستند(1350ش(
تظاهرات در میدان ژاله تهران، مشهد، شوشتر، قزوین، قم، اردبیل و آبادان خونین شد(1357ش(
کارگران کارخانه ماشین سازی تبریز اعتصاب کردند(1357ش(
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری
تجديد بناي خانه كعبه توسط "خليل الرَّحمن حضرت ابراهيم(ع)" به امر پروردگار
خانه كعبه نخستین پرستشگاه خدا بود كه در زمان حضرت آدم ـ علیه السلام ـ توسط او ساخته شد بعداً طوفان نوح باعث شد كه ساختمان این خانه ویران شده و در ظاهر محو گردید، اما ابراهیم خلیل میدانست كه مكان خانه كعبه در سرزمین مكه قرار دارد و بر همین اساس، به فرمان خدا، همت كرد كه دیگر بار این خانه، ساخته شود.
وفات "سيدبن طاووس" عالم و محدث عاليقدر شيعه(664 ق)
رضي الدين سيد علي بن موسي بن جعفر معروف به سيد بن طاووس در سال 589 ق در شهر حلّه در عراق به دنيا آمد. وي در ابتدا از محضر پدر دانشمند خود، سعدالدين ابوابراهيم ونيز جد بزرگوارش وَرّام ابن ابي فراس استفاده كرد و بعدها از افادات ديگر بزرگان حلّه، بهرهي وافي بُرد. شهرهي سيد به زودي در سراسر عراق پيچيد و او پس از مدتي راهي بغداد گرديد. سيد در مدت پانزده سالي كه در پايتخت بود، بارهابه قضاوت، وزارت و ديگر امور دولتي فرا خوانده شده بود كه هر بار به طريقي آن مشاغل را نميپذيرفت. سالهاي پاياني عمر شريف سيد در زادگاهش سپري شد و به تدريس و تاليف پرداخت. او از دانشمندان پر كار مسلمان به شمار ميرفت، چنانكه آثار متنوعي در علم كلام، اخلاق، فقه، حديث از او به جاي مانده است. يكي ازتاليفات مهم ابن طاووس به نام اَللُّهُوف، دربارهي وقايع روز عاشورا است كه از كتب معتبر تاريخ اسلام به شمار ميرود. كتاب مهم ديگر او المَلاحِمُ و الفِتَن في ظهور آثار الحُجّه نام دارد كه در مورد رويدادهاي قبل و هنگام ظهور حضرت مهدي(عج) است. سيدبن طاووس، شاگردان فاضلي پرورش داد كه پدر علامه حلي و علامه حلي از آن جملهاند. در اواخر عمر سيدبن طاووس و حضور او در بغداد، اين شهر در محاصرهي لشكريان متوحش مغول قرار گرفت. هلاكوخان مغول در اين هنگام سيد را فراخوانده، امان نامهاي براي او و يارانش صادر كرد. سيد كه در پي راهي براي بيرون بُردن مؤمنان از پايتخت بود، هزار تن را گرد آورده، با حمايت سربازان هلاكوخان، آنان را به حِلّه رساند. پس از آن بار ديگر به بغداد بازگشت تا شايد مؤمني را از دردي برهاند يا بيگناهي را از كيفر رهايى بخشد. سرانجام سيد بن طاووس، سرور فقيهان عراق در 5 ذيقعدهي سال 664 ق دعوت حق را لبيك گفت و به ديدار معبود شتافت. سيد قبلاً كفن خود را تهيه كرد و آن را در حج بيت اللَّه الحرام، لباسِ احرام خود قرار داد. همچنين آن كفن را در كعبهي معظّمه و روضات مطهّرهي پيامبر اكرم(ص) و ائمهي بقيع(ع) و عراق متبرك كرد و آن را وسيلهي شفاعتِ آن بزرگواران قرار داده بود. وفات سيد بن طاووس در 75 سالگي در بغداد روي داد و بدنِ وي را به نجف اشرف منتقل كرده، به خاك سپردند.
درگذشت "ابن هِشام" فقيه و نحويِ بزرگ عرب(761 ق)
ابومحمد عبداللَّه بن يوسف بن عبداللَّه ملقب به جمال الدين و مشهور به ابن هشام و علامه، از بزرگان و دانشمندان نامدار نحو و ادبيات قرن هشتم هجري در ذيالقعدهي سال 708 ق در قاهره به دنيا آمد. وي از شاگردان تاج الدين تبريزي و عبداللطيف بن مُرحَّل بوده و دركثرت احاطه بر بسياري از قواعد و تحقيقات وسيع و مباحث دقيق، مشهور و محل مراجعهي جمع زيادي از طلاب و افاضل بوده است. ابن هِشام در ابتدا شافعي مذهب بوده و سپس حنبلي را برميگزيند. ابن هشام به زودي در نحو شهرتي عظيم به دست آورد و سرآمد همگان شد. او حتي بر استادانش برتري يافت و آثارش در فراسوي مرزهاي مصر و شام به دست دانشپژوهان و انديشمندان افتاد. معروفترين كتاب ابن هشام مُغني اللَّبيب ميباشد. اين كتاب از همان آغاز مورد توجه بسيارِ علما قرار گرفت و هم اكنون نيز پس از گذشت قرنها، همچنان در زمرهي كتابهاي درسي مدارس علميه است. همچنين كتاب التَّذكِرَه، الجامِعُ الصَّغير و قطرالنَّدي نيز از جمله آثار اوست. وفات اين عالم و محدث شهير در 53 سالگي در مصر واقع گرديد.
.........................................................................................................................................
رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی
وقوع زمين لرزه عظيم توكيو (1923م)
يكي از حوادث بزرگ طبيعي كه در نيمه نخست قرن بيستم در ژاپن به وقوع پيوست حادثه زمين لرزهاي بود كه در اول سپتامبر 1923م در منطقه كانتو در شرق ژاپن اتفاق افتاد. در اين زمين لرزه كه به مقياس 8/3 ريشتر رخ داد بيش از 140 هزار نفر كشته شدند. قدرت اين زلزله به حدي بود كه گستردگي آن تا مناطقي از توكيو و يوكاهاما را دربرگرفت. علاوه بر آمار سنگين تلفات، جمع كثيري از مردم ژاپن بيخانمان شده و خسارات بسياري اعم از تخريب و آتشسوزي به منازل مسكوني وارد شد.
آغاز ساخت برج معروف "پيزا" در شهر پيزاي ايتاليا (1174م)
در اولين روز سپتامبر 1174م عمليات احداث و ساخت برج معروف پيزا در شهر پيزاي ايتاليا آغاز شد. هدف از ساختن برج پيزا در شهر پيزاي ايتاليا، نصب يك ساعت بزرگ بر بالاي آن بود. اما مدتي بعد از شروعِ كار، اين برج 55 متري در حدود 5 متر از خط مستقيم منحرف شد. به همين دليل، اين بنا به بُرج كجِ پيزا شهرت يافت. هم اكنون با تلاش مهندسين و كارشناسان كشورهاي مختلف، انحراف اين برج كه منبعي مهم براي صنعت گردشگري ايتاليا محسوب ميشود، تا حدي اصلاح شده است.
تشكيل كنگره ملل ستمديده شرق در باكو (1920م)
بعد از پيروزي انقلاب كمونيستي در روسيه در سال 1917م و تشكيل اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي، حزب كمونيست اين كشور، اتحاديهاي از احزاب انقلابي كشورهاي ديگر به وجود آورد كه اصطلاحاً كُمينْتِرْنْ خوانده ميشد و وظيفه آن حمايت از انقلاب كارگري بود. در همين راستا، در اول سپتامبر 1920م در حدود دو هزار نفر از كشورهاي روسيه، تركيه، ايران و چين در كنگرهاي تحت عنوان كنگره ملل ستمديده شرق در باكو گرد هم آمدند. در اين گردهمايى كه توسط كُمينتِرن برگزار شد، رئيس كنگره در نطق افتتاحيه خود خواهان تشكيل شوراهاي كارگري در همه جا شد، حتي نقاطي كه كارگر ندارد! برخي شركت كنندگان معتقد بودند انقلاب كمونيستي تغيير عمدهاي در اجتماع ايجاد نكرده بلكه صرفاً كمونيستها جايگزين تزار شدهاند. اما برپاكنندگان اين كنگره در حقيقت به دنبال تثبيت عقائد خود و نيز برپايى انقلاب جهاني با محوريت كمونيسم بودند. لنين رهبر انقلاب كمونيستي در مقالهاي به اين مسئله تصريح كرد كه اكثريت قاطع مردم روي زمين براي جنگ با سرمايهداري تعليم ميبينند و منظور وي از اين اكثريت، مردم روسيه، چين، هند و... بودند كه نمايندگان آنها در كنگره باكو حضور يافته بودند.
آغاز جنگ جهاني دوم با حمله نيروهای آلمان نازی به لهستان (1939م)
پس از روي كار آمدن آدولف هيتلر در آلمان، وي با سوء استفاده از غرور و احساسات ملي گرايانه مردم اين كشور كه در پي شكست در جنگ جهاني اول به شدت تحقير شده بودند، به سازماندهي و تسليح ارتشي قدرتمند پرداخت. هيتلر با تكيه بر انديشههاي نژادپرستانه، توسعهطلبيهاي خود را توجيه ميكرد و سرانجام پس از الحاق كشور اتريش و منطقه سودِت چكسلواكي به آلمان، دستور حمله به كشور لهستان را صادر نمود. بهانهاي كه هيتلر براي حمله به لهستان تدارك ديده بود تجاوز يك واحد از سربازان لهستاني به خاك آلمان و تصرف يك ايستگاه فرستنده مرزي و پخش مطالب توهينآميز عليه آلمان از اين فرستنده بود. البته اين سربازان از افراد نيروي ويژه هيتلر بودند كه با اونيفورم لهستاني در تاريخ پيش بيني شده براي حمله به لهستان، اين برنامه را به اجرا درآوردند. از اين رو هيتلر در روز اول سپتامبر 1939م طي نطقي، حمله آلمان به لهستان را اعلام كرد و بدين ترتيب آتش جنگ جهاني دوم را شعلهور ساخت. اين جنگ بزرگ و خانمانسوز كه با تهاجم نظامي ارتشِ هيتلري آلمان به مرزهاي لهستان و چكسلواكي آغاز شد، در روز سوم با اعلان جنگ فرانسه و انگلستان عليه آلمان وارد مرحله حسّاسي گرديد. سرانجام با اتحاد كشورهاي انگليس، فرانسه، شوروي و آمريكا، محور متفقين به وجود آمد و عليه متحدين كه متشكل از آلمان، ايتاليا و ژاپن بودند، وارد عمل شدند. اين جنگ كه با از دست رفتن جان دهها ميليون نفر انسان و وارد آمدن خسارتها و تلفات غير قابل شمار همراه بود، سرانجام در ماه مه 1945م با اشغال آلمان و خودكشي هيتلر به نفع متفقين به پايان رسيد.
كودتاي سوسياليستي در ليبي به فرماندهي "معمَّر قذافي" (1969م)
در اول سپتامبر سال 1969م سرهنگ معمّر قذافي و گروهي از افسران ارتش ليبي، طي كودتايى ملك ادريس سنوسي، پادشاه 79 ساله ليبي را كه در تركيه مشغول معالجه بود از سلطنت خلع نمودند و در ليبي، جمهوري سوسياليستي اعلام كردند. قذافي كه رهبري كودتا را بر عهده داشت، در نخستين اقدام، پارلمان را منحل نمود و بانكهاي خارجي در ليبي را، ملي اعلام كرد. او بر خلاف ادريس كه روش مماشات با اسرائيل را در پيش گرفته بود، با شعارهاي تندِ ضد اسرائيلي، قدرت را به دست گرفت. قذافي در مدت بيش از 35 سال حكومت بلامنازع خود بر ليبي (تا سال 2005م) از خط مشي ثابتي پيروي نكرده و بارها با كشورهاي همسايه خود، مصر، تونس و الجزاير متحد شده و بعداً رودرروي آنها قرار گرفته است. در مجموع، سياست خارجي معمّر قذّافي، در ابتداي كار، ضدغربي و ضد امريكايى بود، به همين دليل، كشور ليبي چندين بار مورد تهاجم مستقيم نظامي امريكا قرار گرفت. ليبي در سال 1992م متهم شد كه در ماجراي سرنگون شدن يك هواپيماي مسافربري امريكا در لاكربي اسكاتلند دخالت داشته است. به دنبال اين مسئله دو نفر از مأموران دولت ليبي براي بازجويى و محاكمه به همين اتهام به امريكا فراخوانده شدند. اما ليبي از تحويل مأموران خود به دولت امريكا خودداري نمود و شوراي امنيت نيز تحت فشارهاي سياسي ايالات متحده، تحريمهاي اقتصادي شديدي عليه ليبي وضع كرد. در اين حال باز هم سياستهاي متفاوت قذافي آشكار شد و اين بار، وي با تحويل دو متهم تبعه ليبي، به دادگاه بينالمللي، حاضر به پرداخت صدها ميليون دلار غرامت به بازماندگان حادثه سقوط هواپيما گرديد. همچنين قذافي كه طي سالهاي حكومتِ خود، سياست ضدامريكايي را در پيش گرفته بود، با چرخش 180 درجهاي از مواضع خود، ضمن دعوت از نخست وزير انگلستان به ليبي، خود نيز پس از پانزده سال، در سال 2004م به اروپا سفر كرد و با در اختيار قرار دادن اسرار مربوط به تسليحات هستهاي، درهاي كشورش را به روي غرب گشود.
روز ملي "ليبي"
ليبي از اوايل قرن شانزدهم ميلادي بخشي از قلمرو امپراتوري عثماني بود و تا سال 1835م مستقيماً تحت نظارت دولت عثماني قرار داشت تا اينكه در سال 1911م ايتاليائيها اين كشور را از چنگ عثمانيها درآوردند. در خلال جنگ جهاني دوم، ليبي صحنه جنگهاي شديدي بين نيروهاي انگليسي و آلماني و ايتاليايى بود كه سرانجام در سال 1943م كليه نيروهاي ايتاليايى و آلماني از ليبي بيرون رانده شدند و انگلستان فردي را كه در جريان جنگ كمك شاياني به آنها كرده بود به پادشاهي رساند. در نهايت، در 24 دسامبر سال 1951 ايتاليا، استقلال ليبي رابه رسميت شناخته و كشور ليبي مستقل شد. همچنين اول سپتامبر سالروز انقلاب (كودتا) در سال 1969 روز ملي ليبي ميباشد.